Kağıt Tutkalı ve Formaldehit

Kağıt Tutkalı ve Formaldehit

Kağıt tutkalı Kapalı ortam kirleticilerinden aldehitler, özellikle formaldehit, sağlığa etkileri ve ev ortamında kirletici olarak yaygın olarak rastlanmaları nedeniyle önemlidir. Ureaformaldehit kapalı ortam kirleticilerinden en basit olanı ve en sık saptananıdır. Aynı zamanda üzerinde en fazla çalışılmış olan aldehittir. Kağıt tutkalı alevlenebilen, renksiz, kolay polimerize olan uçucu bir bileşiktir ve çevrede doğal ya da insan kaynaklı (egzost gazları, emisyonlar, sigara vb) olarak bulunmaktadır (9). Evlerde yapılan araştırmalarda (8,10) yüksek miktarlarda saptanabilmektedir. Ankara'da kentsel ve kırsal alanlardaki evlerde yapılmış olan bir çalışmada evlerde oturma odası ve mutfaklarda formaldehit düzeylerinin izin verilenden yüksek düzeyde olduğu ve ev sakinlerinde göz yaşarması, burun akması, boğaz kuruluğu gibi belirtilerin görülmesi ile formaldehit düzeylerinin istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek bulunduğu saptanmıştır (10). Kapalı ortamlarda formaldehit ve asetaldehit gibi aldehit kaynakları; mobilya, halı, ısıtma ve soğutma sistemleri ve sigaradır (11,12). Kağıt tutkalı nın kendisi ya da diğer kimyasallarla hazırlanan bileşikleri mobilya imalatında; boyalarda ve kaplamalarda koruyucu olarak, döşemeler ve perdelere kalıcı şekil verilmesi amacıyla zamk ve yapıştırıcıların bileşeni olarak vb amaçlarla sıklıkla kullanılmaktadır (12). Evlerde tipik formaldehit kaynakları üre, formaldehit resin içeren yapıştırıcıların kullanıldığı kontrplaklar ve bunların kullanıldığı ürünlerdir. Kapalı ortamlarda ve evlerde kullanılan kontrplak ürünlerinden: - Sunta (döşeme altlarında, raflarda, dolaplarda ve mobilyalarda) - Sert tahtalı ağaç panellerde (dekoratif duvar kaplamaları, mobilyalar ve dolaplar) - Elyaftan yapılmış orta yoğunlukta tahta (MDF) (çekmece kapakları, dolaplar ve mobilya kaplamaları) sayılabilir. Özellikle MDF ürünlerinde elyaf/resin oranı en yüksektir ve en fazla formaldehit yayan üründür (12). Aynı zamanda mobilyalarda kullanılan tekstil ürünleri de formaldehit kaynağı olabilmektedir (13). Urea- formaldehitli resin kullanılarak üretilen mobilyalardan düzenli olarak formaldehit salınmaktadır (12). Yapılan deneylerde formaldehit ve uçucu organik bileşiklerin sunta ve MDF örneklerinden ve işyeri mobilyalardan aylarca yayılabildiği gösterilmiştir (14). Ortama mobilyalardan formaldehit yayılımı ortam sıcaklığı ve nemin artması ile artış göstermektedir (13). Kağıt tutkalı, baş ağrısı, bulantı ve baş dönmesi gibi özgül olmayan belirtilerin yanında boğazda iritasyon, allerjik reaksiyonlar, gözlerde kızarıklık, sulanma, burun akıntısı vb belirtilere neden olmaktadır. Özellikle kronik etkilenim varlığında kronik konjuktivit, farenjit, larenjit, bronşit ve öksürüğe neden olabilmektedir. Aynı zamanda kontakt dermatite, polen ve diğer alerjenlere bağlı alerjik rahatsızlıkların ortaya çıkmasına ya da hastalık seyirlerinin ağırlaşmasına neden olabilmektedir (8). Toz Üre Formaldehitin neden olduğu klinik belirtiler kişisel duyarlılıkla da ilişkilidir (8). Kağıt tutkalı nın astımın oluşumunda rol alabildiği (15) ve astımlılarda gece ortaya çıkan solunum güçlükleri ile ilişkili bulunduğu bildirilmektedir (8). Kağıt tutkalı, Uluslararası Kanser Araştırma Kurumu (International Agency for Research on Cancer, IARC) tarafından kanserojen özelliği açısından Grup 2A olarak sınıflanmıştır. Yakın zamanda yapılan çalışmalarda formaldehitin özellikle burun ve üst solunum yolu kanserlerine neden olabileceği (16-18), ayrıca ultraviyole'ye bağlı deri kanserlerinin gelişimine katkıda bulunduğu bildirilmektedir (19).

Önerilen: http://gfskimya.com/kagittutkali.html

Bir önceki yazımız Gelecekte kağıt tutkalı nasıl yapılacak adlı makalemizi okumadıysanız Buradan ulaşabilirsiniz.